Connect with us

Hi, what are you looking for?

Giga fm 105,4 | Ραδιοφωνικός Σταθμός | Ήπειρος | Ιωάννινα
Συνδέεται η Τουρκία με το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης»;
Συνδέεται η Τουρκία με το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης»;

Άρθρα & Απόψεις

Συνδέεται η Τουρκία με το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης»;

Συνδέεται η Τουρκία με το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης»;

Η αναφορά της Τουρκίας σε πολλές συζητήσεις την καθιστά ένα κράτος με ισχυρή θέση. Τα τελευταία γεγονότα με τις τρομοκρατικές επιθέσεις και την ανταλλαγή πυρών, κατέληξε και πάλι σε συζητήσεις γύρω από υπεύθυνους και ενόχους. Μια τέτοια συζήτηση είναι και εκείνη της δράσης της «Αραβικής Άνοιξης». Συνδέεται η Τουρκία με το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης»;

Για τη παρούσα ανάλυση θα αξιοποιηθούν τόσο πληροφορίες για το κίνημα όσο και για τον θρησκευτικό φονταμενταλισμό και το Ισλάμ, ως τμήματα της Τουρκίας και του κινήματος.

«Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός»

Ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός είναι ένα μοντέρνο κίνημα του 20ου αιώνα, με ιστορικά προηγούμενα. Αντιτίθεται σε οτιδήποτε συνιστά αλλαγή ή καινούργιο, εκφράζοντας ακραία εμμονή στο παρελθόν και αξιοποιείται ως όρος από το 1970, για να εξηγήσει μια σειρά πολλών διαφορετικών πολιτικών και θρησκευτικών εξελίξεων.

Οι θρησκευτικοί φονταμενταλιστές στρέφονται στα ιερά κείμενα , για να πάρουν τη γνώμη του Θεού για διάφορα ζητήματα και τις αναγνώσεις τους, τις διαμορφώνουν, ώστε να αποτελέσουν πεδίο μεταρρύθμισης. Οι μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές πιστεύουν, ότι πρέπει να «καθαρίσουν» το Ισλάμ από τυχόν προσχωρήσεις σε αυτό του πολιτιστικού εκσυγχρονισμού. Επίπτωση αυτού είναι η στροφή προς την τρομοκρατία. Κατανοούν το δόγμα τους ως πίστη στο λόγο του Θεού, ο οποίος είναι γραμμένος στο ιερό τους βιβλίο, το Κοράνι, και οι αποκαλύψεις του καθορίζουν το δόγμα.

Οι ισλαμιστικές ομάδες δρουν για να αλλάξουν την τρέχουσα κοινωνική και πολιτική τάξη πραγμάτων με την χρήση διαφόρων πολιτικών μέσων.

Οι σύγχρονοι ισλαμιστές αντιλαμβάνονται τον κόσμο με όρους κοινωνικής αλλαγής. Η κοινωνική αλλαγή προωθείται μέσω της διάκρισης μεταξύ του δίκαιου και του άδικου σε ολόκληρη την ισλαμική ιστορία, που μοιάζει με τη διάκριση στη Δύση μεταξύ κοινωνίας των πολιτών και κράτους, όπου η μια συνεπάγεται αποδυνάμωση της άλλης. Το άδικο «κατοικεί» στο κράτος και το δίκαιο προσπαθεί να αλλάξει την κατάσταση αυτή, η οποία είναι διεφθαρμένη και ανεπαρκώς ισλαμική.

Οι σύγχρονοι ισλαμιστές φονταμενταλιστές θεωρούν τον εαυτό τους ως το δίκαιο, που επιχειρεί να μεταρρυθμίσει την δημοκρατία, με την καθοδήγηση του θεού και της Σαρία. Κακές κυβερνήσεις, υψηλή ανεργία και κοινωνική κρίση ενθάρρυναν τις ισλαμιστικές κινήσεις σε πολλές χώρες του μουσουλμανικού κόσμου παράλληλα με την αποτυχία του εκσυγχρονισμού και της Δύσης.

«Το κίνημα της «Αραβικής Άνοιξης» »

Με τον όρο «Αραβική άνοιξη» εξηγείται το σύνολο των γεωπολιτικών εξελίξεων, που έλαβαν χώρα στον αραβικό χώρο, από τα μέσα Δεκεμβρίου του 2010 (18 Δεκεμβρίου), με σκοπό την ανατροπή των αυταρχικών καθεστώτων. Θεωρήθηκαν υπεύθυνα για την μακρόχρονη απουσία δημοκρατίας και των θεσμών της και γενικότερα τη σημαντική υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου, και της καθημερινότητας των πολιτών των Αραβικών χωρών.

Χιλιάδες πολίτες, οι οποίοι ήταν δυσαρεστημένοι από την πολιτική, την οποία εφάρμοζαν τα καθεστώτα, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την φτώχεια, τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, τον πληθωρισμό, τις υψηλές τιμές των αγαθών, την ταξική πάλη, τους θρησκευτικούς διαχωρισμούς, βγήκαν στους δρόμους, με σκοπό να δουν την επιθυμητή αλλαγή.

«Αραβική Άνοιξη»

Ο «χειμώνας» της καταπίεσης και της διαφθοράς έμελλε να αλλάξει από την «άνοιξη», την οποία θα έφερνε η δράση και η ανατροπή των καθεστώτων. Σε αρκετές χώρες του αραβικού κόσμου εμφανίστηκε το κίνημα, με τους διαδηλωτές να ζητούν και σε ορισμένες περιπτώσεις να επιτυγχάνουν.

Το κίνημα έδρασε σε πολλές χώρες μεταξύ των οποίων η Τυνησία, Αλγερία, Μαυριτανία, Λιβύη, το Μαρόκο, η Συρία, η Αίγυπτος και η Υεμένη. Μπορεί σε αυτές να ενταχθεί και το τουρκικό κράτος;

«Το παράδειγμα της Τουρκίας»

Για την πλήρη κατανόηση της τουρκικής περίπτωσης κρίνεται σκόπιμη η ανάλυση της πορείας, που είχε το Ισλάμ στην χώρα μετά και την ανάληψη της ηγεσίας από τον  Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και την διακυβέρνηση του κόμματος «Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης» (AKP). Μετά και τις εκλογές του Νοεμβρίου 2002 ένα νέο πολιτικό κόμμα αναλαμβάνει την εξουσία και καταλαμβάνει σχεδόν τα ⅔ των εδρών στο κοινοβούλιο

Η μεγάλη επιτυχία του AKP αντικατοπτρίζει μεγάλες πηγές δυσαρέσκειας των πολιτών  για την προηγούμενη τουρκική πολιτική και την τουρκική οικονομία, παράγοντες, οι οποίοι οδήγησαν σε διαμαρτυρία για ένα αποτελεσματικό κυβερνητικό σύστημα. Ο γρήγορος πληθωρισμός το 2001, η βαθιά οικονομική ύφεση το 2001-2002 οδήγησαν σε υψηλή ανεργία και απελπισία των καταναλωτών. 

Η κυριότερη αιτία της επιτυχίας του κόμματος AKP υπήρξε η πολιτική της μάθησης, η οποία μετέτρεψε το κυρίαρχο ισλαμιστικό κίνημα στην Τουρκία σε πολιτικά εξελιγμένο, προοδευτικό και μετριοπαθές, το οποίο έχει ενεργή συμμετοχή στην πολιτική.

Οι εκλογές του 2002 και η νίκη του AKP παρείχαν ένα κοινωνικό πλαίσιο, στο οποίο η ισλαμική ταυτότητα έχει αναδειχθεί ως ένας πολιτικά ενεργοποιητικός παράγοντας, τμήμα της εθνικής πολιτικής.

Ο Ερντογάν χαρακτήρισε τον εαυτό του ως «άνθρωπο της μεσαίας οδού» και υποστήριξε ότι το AKP θα αποτελεί γέφυρα μεταξύ της παραδοσιακής και της εκσυγχρονιστικής Τουρκίας. Το κόμμα θα είχε την υποχρέωση να εκπροσωπήσει τον «πολίτη Οσμάν», τον μέσο Τούρκο, που αγωνιζόταν να τα καταφέρει στον σύγχρονο κόσμο.

Δεσμεύτηκε να σεβαστεί τη θρησκευτική πίστη και να υποστηρίξει τις ηθικές αξίες, αλλά στο πλαίσιο ενός κοσμικού κράτους. Για το AKP, «η πραγματική κοσμικότητα δεν σήμαινε καμία κρατική παρέμβαση στη θρησκευτική πρακτική, και έτσι δεσμεύτηκε να επιλύσει το ζήτημα των περιορισμών στις μαντίλες».

Στο όραμα του κόμματος, η θρησκεία παρέμεινε ο σημαντικότερος ανθρώπινος θεσμός, δημιουργώντας μια φυσική ηθική και κοινωνική τάξη, ωστόσο, οι θρησκευτικοί θεσμοί θα λειτουργούσαν πιο αποτελεσματικά, εάν εντάσσονταν στο γενικότερο πλαίσιο «κοινωνικής και θρησκευτικής ελευθερίας».

«Η πολιτική ατζέντα της Τουρκίας μετά την εμφάνιση του κινήματος της «Αραβικής Άνοιξης» »

Με την εμφάνιση του κινήματος της «Αραβικής Άνοιξης», παρατηρήθηκε στροφή των πολιτικών, τις οποίες εφάρμοζε η Τουρκία, κυρίως σχετικά με την εξωτερική πολιτική. Τουρκία παρουσιαζόταν ως δύναμη του κέντρου στην ευρύτερη περιοχή, κυρίως ακολουθώντας τις επιταγές του περιφερειακού ακτιβισμού.

Πριν από την «Αραβική Άνοιξη», η Τουρκία ήταν απρόθυμη να προχωρήσει σε ξένες στρατιωτικές επεμβάσεις. Προσπάθησε να ορίσει και να διαμορφώσει την ατζέντα της μετά τη σύγκρουση, χρησιμοποιώντας διεθνείς οργανισμούς και σχετικές πλατφόρμες, παρότι ήταν αδύναμη να επέμβει.

Ωστόσο, η δράση της «Αραβικής Άνοιξης» στη Συρία άλλαξε τη μακροχρόνια προσέγγιση του ΑΚΡ στην εξωτερική πολιτική. Αντί να διατηρήσει τις πολιτικές και τις δεσμεύσεις της, η Τουρκία μετατράπηκε σε κράτος που άρχισε να απειλεί τις κυβερνήσεις της Μέσης Ανατολής.

Η εμφάνιση της «Αραβικής Άνοιξης» συνδέεται με την λαϊκή δυσαρέσκεια και την κοινωνική αδικία, συνθήκες οι οποίες οδήγησαν δεκάδες πολίτες να βγουν στους δρόμους και με κοινό αγώνα να διεκδικήσουν, όσα θεωρούν ότι τους στερεί η ηγεσία. Πρόκειται για ηγεσίες διεφθαρμένες, αδιάφορες για το κοινό καλό και την κοινωνική δυστυχία και για τον λόγο αυτό πρέπει να ανατραπούν και να αντικατασταθούν από άλλες, οι οποίες θα ωφελούν πρώτα το σύνολο.

Το παράδειγμα των Αραβικών χωρών γρήγορα έφτασε και στους «κόλπους» της Δύσης, η οποία έχει μελετήσει και επιχειρήσει να εξηγήσει την εμφάνιση των κινημάτων. Η απόδοση ευθυνών πολλές φορές ξέφυγε από τα όρια της διεφθαρμένης ηγεσίας και κατέληξε να αποδίδει σειρά πολλών κινημάτων σε διάφορες χώρες, σε ισλαμιστικά ακραία κινήματα. Το Ισλάμ αποτέλεσε παράγοντα κινητοποίησης, αιτία, δικαιολογία και πολλές φορές σκοπό των κινήσεων αυτών, με αποτέλεσμα οι μελέτες πλέον να μιλούν για εξτρεμιστές μουσουλμάνους, οι οποίοι προκαλούν χάος και σκορπούν φόβο και μίσος στο διάβα τους.

Το παράδειγμα της Τουρκίας μπορεί να δώσει μια απάντηση στα παραπάνω, με δεδομένη την ανάλυση, που υπήρξε. Υπάρχουν σημαντικά σημεία τόσο στον ισλαμικό φονταμενταλισμό όσο και στη δράση της «Αραβικής Άνοιξης», τα οποία θεωρούνται όμοια. Πρόκειται για ανθρώπους, οι οποίοι ζητούν αλλαγή και κάθαρση, θεωρούν ότι υπάρχει διαφθορά και απάτη και για τους λόγους αυτούς ενεργά μάχονται για την αλλαγή αυτή. Στην περίπτωση των ισλαμιστών η θρησκεία απειλείται και πρέπει να προστατευθεί από τους εχθρούς της, που είναι οι ηγέτες των κρατών, ενώ η δράση στις αραβικές χώρες αφορούσε οικονομικούς και κοινωνικούς όρους διαφθοράς και εκμετάλλευσης. 

Η Τουρκία θεωρήθηκε κράτος στο οποίο έδρασε η «Αραβική Άνοιξη». Λαμβάνοντας υπόψη την εμφάνιση του κινήματος και την ανάληψη της εξουσίας από το AKP στην Τουρκία το 2002, την πολιτική μετριοπάθεια όσον αφορά το Ισλάμ και τον μετασχηματισμό αυτού σε πολιτικό, δεν κρίνεται δυνατή η όποια σύνδεση.

Πρόκειται για κράτος στο οποίο υπήρξε προώθηση του Ισλάμ στο πλαίσιο της πολιτικής και του καθεστώτος, αντίθετα από άλλα κράτη, στα οποία η πολιτική το περιόρισε. Ωστόσο, η δράση του κινήματος ωφέλησε την χώρα σε τομείς, που δεν αφορούν την θρησκευτική ελευθερία, αλλά την δυνατότητα της Τουρκίας να αποτελέσει διεθνή παράγοντα, ο οποίος θα επηρεάσει την κατάσταση στην Μέση Ανατολή.

Η ακραία έκφραση του ισλαμικού φονταμενταλισμού, με τις εικόνες του παρόντος, τη βία, τις δολοφονίες, την καταπίεση και την τρομοκρατία σε δεκάδες χώρες δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη σε κάθε χώρα, στην οποία θα εμφανιστεί. Το Ισλάμ αποτελεί όπλο, πέρα από όλα, και στα χέρια κατάλληλων ή ακατάλληλων ανθρώπων, έχει και ανάλογα αποτελέσματα και κυρίως ολέθριες επιπτώσεις. Για την περίπτωση της Τουρκίας, το Ισλάμ δεν συνδέεται με την εμφάνιση της «Αραβικής Άνοιξης» αλλά θεωρείται ένα σημαντικό «όπλο» στα χέρια ενός κατάλληλου ή και ακατάλληλου ανθρώπου!

ΠΗΓΗ: Μεταπτυχιακή εργασία συντάκτριας

* Οι απόψεις του κειμένου είναι προϊόν προσωπικής άποψης και δεν εκφράζουν απαραίτητα την θέση του gigafm.gr

Πτυχιούχος του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με μεταπτυχιακές σπουδές στην Πολιτική Ιστορία και τις Στρατηγικές Σπουδές. Κατάγεται από την Κατερίνη του νομού Πιερίας και ασχολείται με την μελέτη ιστορικών, πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων.

Comments

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Διεθνή

Ερντογάν: Δείγμα του πολιτισμού των Ελλήνων η βύθιση των σκαφών Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προέβη για μία ακόμη φορά σε ακραία...

Ιστορία

Πέρασαν 7 χρόνια από την αιματηρή τρομοκρατική επίθεση στα γραφεία του Charlie Hebdo. Η σατιρική εφημερίδα δέχθηκε ένα χτύπημα που κόστισε τη ζωή σε...

Διεθνή

Η Τουρκία απέκτησε 4ο γεωτρύπανο Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωσε ότι πλέον η Τουρκία διαθέτει και τέταρτο πλωτό γεωτρύπανο. Γεωτρύπανο το οποίο διαθέτει τεχνολογία...

Διεθνή

Νέα πτώση της τουρκικής λίρας – 10 λίρες ανά δολάριο Νέα πτώση ρεκόρ σημείωσε η τουρκική λίρα έπειτα από την ένταση που δημιουργήθηκε ανάμεσα...

Advertisement

Copyright © 2021 Giga FM 105.4 Επικοινωνία: 2651052441

  • https://s46.myradiostream.com/7322/listen.mp3
  • https://s46.myradiostream.com:7322/;
  • MUSIC